Stal żaroodporna to rodzaj stali odpornej na działanie wysokich temperatur, pracująca stale lub okresowo pod ich wpływem. Stale żaroodporne w zależności od składu chemicznego możemy podzielić np. na stale chromowe lub chromowo-niklowe.
Żaroodporność stali uzyskuje się poprzez zastosowanie jako dodatków stopowych wysokiej zawartości chromu (od 5 do 30%), niklu (od 4 do 30%) oraz molibdenu (od 0,5 do 1,0%) i wolframu (do 2%). Górna granica żaroodporności różni się w zależności od składu i może wynosić od 800 do 1200 oC.
W ofercie posiadamy szeroką gamę produktów z różnych gatunków stali żaroodpornej m.in.: 1.4724, 1.4742, 1.4749, 1.4828, 1.4762, 1.4841, 1.4833, 1.4845, 1.4864, 1.4876, 1.4878. Udostępniamy szeroki wybór artykułów jak np. rury żaroodporne, blachy żaroodporne, kątowniki żaroodporne, czy płaskowniki żaroodporne.
Stal żaroodporna ze względu na strukturę dzieli się na austenityczną, ferrytyczną lub ferrytyczno – austenityczną. Podstawowe stopy żaroodporne posiadają strukturę ferrytyczną i są podatne na przemiany strukturalne przy długotrwałej eksploatacji w wysokiej temperaturze. W takich warunkach wyższą stabilność strukturalną posiadają stale austenityczne.
STAL ŻAROODPORNA FERRYTYCZNA
Ferrytyczną strukturę stal uzyskuje poprzez dodatek chromu. Ponadto dzięki wprowadzeniu krzemu i aluminium, jako składników stopu, odporność stali na zgorzelinowanie ulega dodatkowemu podwyższeniu.
Stal żaroodporna o strukturze ferrytycznej posiada wysoką odporność na działanie gazów zawierających siarkę, ale w warunkach wysokiej temperatury wykazują mniejszą wytrzymałość w porównaniu z żaroodporną stalą austenityczną. Warty podkreślenia jest fakt, że w określonych zakresach temperatur występuje także efekt łamliwości i kruchości. Zjawisko to jest szczególnie zauważalne po wystudzeniu stali do temperatury pokojowej, dlatego należy np. przy okazji napraw produktów z tego materiału należy unikać obciążeń typu uderzeniowego.
STAL ŻAROODPORNA AUSTENITYCZNA
Stal austenityczna posiada dodatkową zawartość niklu i cechuje się wysoką wytrzymałością cieplną oraz odpornością na obciążenia dynamiczne. Stal żaroodporna tego rodzaju jest bardziej odporna na kruchość i łamliwość niż stal żaroodporna ferrytyczna. Wykazuje się też dużą wytrzymałością na zgorzelinowanie w atmosferze utleniającej, jest jednak wrażliwa na działanie odtleniających gazów zawierających siarkę. Austenityczną stal żaroodporną można spawać dowolną metodą, ponadto bardzo dobrze daje się formować na zimno.
STAL ŻARODOPORNA A STAL ŻAROWYTRZYMAŁA
Stale żaroodporne i żarowytrzymałe często mylone są ze sobą, ale mają nieco inne właściwości.
Stal żaroodporna to rodzaj stali odpornej na działanie gazów utleniających w wysokich temperaturach – przekraczających 550oC. Właściwości żaroodporne tego typu stali wynikają głównie z możliwości tworzenia się na jej powierzchni zwartej zgorzeliny, inaczej pasywacji czyli procesu, w którym substancja aktywna chemicznie w danym środowisku wytwarza na swojej powierzchni powłokę pasywną, utworzoną z produktów reakcji chemicznej tej substancji z otoczeniem. Stal jest produkowana poprzez dodatek do stali żaroodpornej specjalnych pierwiastków stopowych, takich jak chrom, molibden, nikiel czy mangan, które poprawiają jej właściwości odporności na wysokie temperatury.
Z kolei, stal żarowytrzymała cechuje się wysokimi własnościami mechanicznymi w temperaturze przewyższającej 500°C, co wiąże się z wytrzymałością materiału na pełzanie – tj. odkształcenie w wyniku działania naprężeń niższych niż granica plastyczności materiału. Stale żarowytrzymałe są zazwyczaj stopami żelaza, chromu i niklu, a także zawierają dodatki takie jak molibden, wolfram czy kobalt. Ich skład chemiczny jest dobrany tak, aby zapewnić im właściwości odporności na działanie wysokiej temperatury, korozji oraz odkształceń.
STAL ŻAROODPORNA – ZASTOSOWANIE
Stal żaroodporna i żarowytrzymała wykorzystywana jest do produkcji elementów pieców, kotłów parowych, aparatury przemysłowej, wentylatorów do gorących gazów, komór spalania, skrzynek do nawęglania, turbin gazowych, zaworów tłokowych silników spalinowych, a także części w przemyśle naftowym i szklarskim.